આપણો દેશ ધર્મપ્રેમી દેશ છે. વર્ષભર અનેક ધર્મોના તહેવારોમાં વિવિધ દેવી દેવતાઓનું પૂજન-અર્ચન કરવામાં આવે છે. પરંતુ અધિકમાસ એક એવો મહિનો છે જે દરમિયાન લોકો અધિક ભક્તિમય બની જાય છે. અધિક માસ આવતાંજ લોકો યાત્રા અને પવિત્ર નદીઓના સ્થળે વધું જતાં જોવા મળે છે. આ મહિનામાં દરેક ધાર્મિક અને સાર્વજનિક સ્થળોએ ભજન,કિર્તન, સત્સંગ અને મહાભારત,રામાયણ […]
શરૂ થઈ ગયો પંચક કાળ પંચાગ અનુસાર પંચક કાળ 8 મે, 2018ના રોજ રાતે 9.00 વાગ્યાથી શરૂ થયો છે, જે 13 મે 2018ના રોજ બપોરે 1.32 વાગ્યા સુધી રહેશે. શાસ્ત્રોમાં પંચકમાં કોઈ પણ શુભ કાર્ય કરવાની સખત મનાઈ છે. આવું એટલા માટે, કારણ કે આ કાળમાં તમે કોઈ નવું કાર્ય શરૂ કરો તો તેનું ફળ […]
જેઠ મહિનાનો પ્રારંભ હિંદુ પંચાંગ મુજબ જેઠ મહિનો ચંદ્ર માસના ત્રીજા મહિનામાં આવે છે. જેને જેઠ નક્ષત્રના નામથી પણ ઓળખવામા આવે છે. આ મહિનામાં જળને વધુ મહત્વ આપવામા આવે છે અને તેની સાથે જોડાયેલા વ્રત અને તહેવાર મનાવવામા આવે છે. આ વખતે 1મેથી જેઠ મહિનાનો પ્રારંભ થઇ ચૂક્યો છે. જેઠ માસના કૃષ્ણપક્ષની એકાદશી પર કપરા […]
કોઇ સામાજીક કે ગૃહીય પૂજા-પાઠ હોય તો અનુષ્ઠાન માટે યજ્ઞ કરવામાં આવે છે.હવન સમયે બ્રાહ્મણો દ્વારા મંત્રો બોલવામાં આવે છે – ૐ સુર્યાય નમ:__સ્વાહા!ૐ ભગવતે નમ: સ્વાહા!ૐ વૈષ્ણવે નમ:__સ્વાહા!અથવા તો ગાયત્રીમંત્ર બોલવામાં આવે અને અંતે “સ્વાહા”શબ્દ બોલવામાં આવે છે.બ્રાહ્મણો મંત્રને અંતે સ્વાહા શબ્દ બોલે અને હવનકુંડમાં આહુતિ આપવામાં આવે.એ સાથે યજમાનો પણ સ્વાહા શબ્દ બોલીને […]
હિન્દુ સંસ્કૃતિ પૂજા-પાઠને ખાસ્સું આગવું મહત્વ આપે છે.કહેવાય છે કે,પૂજા-અર્ચનાથી માણસને અન્ય લાભો તો ઠીક પણ માનસિક શાંતિ મળે છે.પરમેશ્વરની કૃપા કાયમ ટકી રહે છે.સાચા અંતરમનથી કરેલી પૂજા-અર્ચના અવશ્ય જ ફળીભૂત થાય જ છે.આદિકાળથી આ માટે વિવિધ દેવી-દેવતાઓની પૂજા-અર્ચનાને ખાસ્સું મહત્વ અપાતું રહ્યું છે. હિન્દુ ધર્મમાં તેત્રીસ કોટિ દેવી-દેવતાઓ છે.દરેક દેવની પૂજા એટલી ચર્ચિત નથી,તે […]
પ્રાચીન સમયથી હિન્દુ સંસ્કૃતિ સ્થાપત્યપ્રેમી,મૂર્તિપુજનમાં વિશ્વાસ ધરાવનારી છે.માટે અહીં ઠેર-ઠેર અલગ અલગ મંદિરો જોવા મળે છે.ઉલ્લેખનીય છે કે,આ દરેક મંદિરોના પૂજા-અર્ચન,અનુશાસન વગેરે રિવાજો અલગ-અલગ હોય છે.એમાંના ઘણા મંદિરોના રીત-રિવાજ વિશે આપણે ખ્યાલ છે. પણ શું તમને એ વાતની ખબર છે કે,ભારતમાં એક એવું પણ મંદિર છે જ્યાં પુરુષોએ દર્શન કરવા હોય તો પ્રથમ સ્ત્રીનો વેશ […]
વૃક્ષનું મહત્વ હિંદૂ ધર્મમાં પ્રકૃતિને દેવતા માનવામાં આવે છે અને પૃક્ષોની પૂજા કરવામાં આવે છે. તેથી જ દરેક ગ્રહ અને નક્ષત્ર સાથે એક વૃક્ષને જોડવામા આવ્યું છે. સંબંધિત વૃક્ષ કે છોડની પૂજા કરવાથી નવગ્રહોની શાંતિ કરી શકાય છે. આ વૃક્ષો-રોપાઓની સેવા કરવાથી અને તેમને કોઇ ખાસ દિવસે લગાવવાથી તમામ ગ્રહ દોષથી મુક્તિ મળતી હોય છે. […]
બહુ આયામી પરંપરાઓના દેશ ભારતમાં અનેક ધર્મો,એના અલગ સંપ્રદાયો અને એના અલગ ઇષ્ટદેવ મંદિરો રહેલા છે.બધે ભગવાનની પૂજા-અર્ચના અલગ અલગ પધ્ધતિથી થાય છે.ક્યાંય ભોગ ચડાવીને,ક્યાંક બલી ચડાવીને તો ક્યાંય અવનવા પોષાક પહેરીને! જુદા-જુદા દેવી દેવતાઓના મંદિરમાં પૂજન-અર્ચનનો રીવાજ અલગ અલગ જ હોય છે.એ પ્રમાણે લોકો દેવને રીજવવાનો પ્રયાસ કરે છે.અને ઇષ્ટફળ મેળવવાની હોંશ રાખે છે.શ્રધ્ધા […]
હિન્દૂ ધર્મમાં માથા ઉપર તિલક લગાવવાનું વિશેષ મહત્વ છે, પૂજા-પાઠ, તહેવાર ત્યાં સુધી કે લગ્ન અને જન્મ દિવસ જેવા આયોજનમાં પણ તિલક કરવામાં આવે છે. શાસ્ત્રમાં સફેદ ચંદન, લાલ ચંદન, કંકુ, બીલીપત્ર, ભસ્મ, હળદર વગેરેથી તિલક લગાવવાનું શુભ માનવામાં આવે છે. પણ આજના સમયે મોટાભાગે કંકુથી જ તિલક થાય છે. જોકે તમે જોયું જ હશે […]
વાત છે જગજાણીતા અને સ્થાપત્ય કળાના સર્વોચ્ચ ઉદાહરણ સમાન ઓરીસ્સાના પુરીમાં આવેલા કોણાર્કના સૂર્યમંદિરની.આ મંદિર સૂર્યદેવ અર્થાત્ “અર્ક”ને સમર્પિત છે,આથી અહીંના વિસ્તારને “અર્ક ક્ષેત્ર” કે “પદ્મ ક્ષેત્ર” પણ કહેવાય છે. પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર,ભગવાન શ્રીકૃષ્ણના પુત્ર સામ્બને શ્રાપને લીધે ભયંકર કોઢ નીકળ્યો હતો.શાપથી મુક્તિ મેળવવા સામ્બે લાગલગાટ બાર વર્ષ સુધી ચંદ્રભાગા નદી જ્યાં સમુદ્રને મળે છે […]
